سبب دوستى و محبت على در دلها چيست؟

رمز جاذبه

استاد شهيد مرتضى مطهرى

رمز محبت را هنوز كسى كشف نكرده است، يعنى نمى توان آن را فرموله كرد و گفت اگر چنين شد چنان مى شود و اگر چنان شد چنين مى شود، ولى البته رمزى دارد. چيزى در محبوب هست كه براى محب از نظر زيبايى خيره كننده است و او را به سوى خود مى كشد. جاذبه و محبت در درجات بالا«عشق »ناميده مى شود. على محبوب دلها و معشوق انسانهاست، چرا؟و در چه جهت؟ فوق العادگى على در چيست كه عشقها را بر انگيخته و دلها را به خود شيفته ساخته و رنگ حيات جاودانى گرفته است و براى هميشه زنده است؟چرا دلها همه خود را با او آشنا مى بينند و اصلاً او را مرده احساس نمى كنند بلكه زنده مى يابند؟
مسلماً ملاك دوستى او جسم او نيست، زيرا جسم او اكنون در بين ما نيست و ما آن را احساس نكرده ايم و باز محبت على از نوع قهرمان دوستى كه در همه ملتها وجود دارد، نيست. هم اشتباه است كه بگوييم محبت على از راه محبت فضيلتهاى اخلاقى و انسانى است و حب على حب انسانيت است. درست است على مظهر انسان كامل بود و درست است كه انسان نمونه هاى عالى انسانيت را دوست مى دارد اما اگر على همه اين فضايل انسانى را كه داشت، مى داشت: آن حكمت و آن علم، آن فداكاريها و از خود گذشتگى ها، آن تواضع و فروتنى، آن ادب، آن مهربانى و عطوفت، آن ضعيف[نوازى]، آن عدالت، آن آزادگى و آزاديخواهى، آن احترام به انسان، آن ايثار، آن شجاعت، آن مروت و مردانگى نسبت به دشمن و به قول مولوى: